Lời ru cổ tích

[Yunami]

Lời ru cổ tích

Thằng nhỏ tám tuổi, là con người bạn thân của ba tôi. Nó không bụ bẫm dễ thương, chỉ được đôi mắt sáng, trong veo. Chú gửi nó ít ngày vì bận đi buôn ở Châu Đốc. Tôi đã gặp nó nhiều lần, nhưng ít khi nói chuyện.
Nói gì chứ với một thằng nhóc tám tuổi? Về hip hop, về rock, về mấy diễn viên này nọ vừa nổi lên một vụ xì căng đan chăng? Mẹ bảo con hãy xem nó như em. Tội nghiệp nó! Mẹ nó mất sau khi sinh ra nó. Đến khuôn mặt mẹ nó cũng chưa từng thấy. Chỉ nhìn mẹ qua những bức ảnh. Mỗi lần thằng nhóc hỏi về mẹ, chú chỉ bảo: “Mẹ đi công chuyện xa! Lâu lắm mới về!”. Tôi ngẫm nghĩ, thấy thằng nhỏ có vẻ hơi ngốc. Con nít bây giờ khôn lắm, chẳng lẽ tám tuổi rồi mà vẫn không nhận thức được mẹ mình có đi công chuyện thật hay không? Cứ mãi chờ đợi một cái gì không bao giờ xảy ra. Có lẽ, những đứa trẻ ngây ngô như thằng nhóc này giờ chỉ đếm được trên đầu ngón tay.
Tôi xưng “mày” tao với thằng nhóc. Mẹ bảo sao không dịu dàng mềm mỏng với em nhỏ, nhưng tôi không sửa được. Nó có vẻ ít nói, suốt ngày cứ ôm cái túi nho nhỏ, như có cái gì quí giá lắm. Ai mượn xem cũng không cho, suốt ngày rúc ở góc nhà.
Trưa. Tôi ra phía sau nhà nằm võng. Gió thổi xào xạc qua mấy bụi tre, qua đám lá của mấy cây trong vườn. Thằng nhỏ đứng lấp ló ở đằng cây chuối. Tôi thấy nó, ngoắc lại:
- Lại đây nói chuyện chơi!
Thằng nhóc bị phát hiện, lúng túng và bối rối rõ. Nó tiến về phía tôi.
- Sao? Có chuyện gì không nhóc?
Nó cứ ấp a ấp úng một lúc rồi chìa ra cuốn sách:
- Anh kể cho em nghe câu chuyện cổ tích nha ! Nếu không thì anh đọc em nghe cũng được!
Tôi tròn xoe mắt nhìn nó. Tôi ghét nhất là cổ tích. Hồi cấp một, tôi yêu nó, mê say với thế giới diệu kì ấy. Để rồi khi lớn lên, tôi nhận ra toàn là những điều không thật. Tôi không thích đắm mình trong thế giới lung linh sắc màu đó. Lẽ ra, tôi có thể từ chối nó, nhưng không hiểu sao tôi lại nhận lời. Có lẽ tôi không nỡ từ chối trước ánh mắt của nó. Và tôi bắt đầu kể cho nó nghe: “Ngày xửa ngày xưa... Xưa thật là xưa...”.
- Không! Anh phải đọc bằng giọng kéo dài như cô giáo kia kìa!
Tôi nhăn mặt. Nhớ lại hồi xưa, mấy cô kể chuyện cho tôi nghe cũng đọc bằng một cái giọng nhừa nhựa kéo dài, mà tôi lại há hốc miệng chăm chú lắng nghe. Tôi tằng hắng, đọc lại: “Ngày xửa ngày xưa... Xưa thật là xưa...”.
- Anh ơi!
- Sao? Lại chuyện gì nữa? - Tôi bắt đầu phát bực.
- Sao không phải là ngày nảy ngày nay mà lại là ngày xửa ngày xưa vậy anh?
- Ngốc! Nếu “ngày nảy ngày nay” thì còn gì là cổ tích!
Thằng nhóc gật gù, tỏ vẻ hiểu biết. Thật sự thì tôi cũng chỉ trả lời cho qua loa thôi. Mà cũng lạ, sao nó không hỏi cô giáo mà lại đi hỏi tôi thế nhỉ? Tôi kể tiếp cho nó nghe. Đến khi xong câu chuyện “ Sự tích cây vú sữa”, thằng nhóc trầm ngâm rồi nói:
- Nếu là em, em sẽ không ham chơi, không bỏ đi đâu mà sẽ luôn ở bên mẹ!
...
- Nhưng tiếc là em không gặp được mẹ! Mẹ chưa đến tìm em nữa... - thằng nhỏ buồn buồn nói tiếp.
- Em tin vào cổ tích không?
- Tin chứ! Mẹ sẽ đến đón em! Bụt sẽ hiện ra và đem mẹ em về! Em là một đứa trẻ ngoan mà!
Tôi cười mà thấy lòng khó chịu vô cùng. Chẳng lẽ tôi nói với nó “Ngốc! Sao lại tin vào cổ tích? Làm gì có bụt? Mẹ sẽ không về đón mày đâu! Mẹ mày mất rồi mà!” Nhưng tôi không nói được. Rồi nó lấy trong cái túi xách của nó một quyển tập được bao rất cẩn thận. Nó đưa cho tôi và khoe:
- Anh xem này! Em đã sưu tầm được bao nhiêu là câu ca dao về mẹ...
Tôi thấy trong tập thằng nhóc đầy những dòng ca dao viết bằng con chữ nguệch ngoạc. Nó nghêu ngao đọc:
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”
“ Đói lòng ăn hột chà là
Để cơm nuôi mẹ mẹ già yếu răng”
Tôi tự nhiên muốn khóc. Nhưng lại không khóc được. Thằng nhóc đang vui thế kia sao tôi lại khóc. Nó chưa gặp mẹ, cũng biết được nghĩa mẹ như nước trong nguồn. Và tôi biết, thằng nhóc cũng sẽ chẳng bao giờ được làm cái chuyện “ăn hột chà là” cho mẹ già cả. Tôi thở dài.
* * *
Thằng nhóc chuyển đi ra Châu Đốc. Ba nó làm ăn ở ngoài ấy nên phải đi theo. Tôi không còn gặp lại thằng nhóc từ dạo đó.
Chú mấy năm rồi không về. Có người trách móc: “Đi không biết nguồn biết cội”. Tôi miên man nghĩ về thằng nhóc. Nó có còn mê cổ tích? Tin vào những điều kì diệu, còn sưu tầm mấy câu ca dao hay không?
Trong nhà có tiếng ồn ào. Tôi bước vào, thấy chú, già hơn, tóc đầy sợi bạc. Vẫn cái vẻ khắc khổ. Không biết chú đã tìm được người phụ nữ nào làm mẹ thằng bé chưa? Sao chú không chịu bước thêm một bước để thằng nhóc có được tình thương của mẹ? Mà chú lấy vợ khác rồi, người ấy có tốt với thằng bé không? Chậc, chuyện nhỏ xíu vậy mà cũng rắc rối. Đúng là đời! Nghĩ ra đàn ông có mấy người chịu ở một mình, thân gà trống nuôi con như thế? Người lớn bao giờ cũng có cái lí riêng của mình. Trên bàn lỉnh kỉnh quà. Toàn là đặc sản. Tiếng cười nói không dứt! Tôi chào chú, chú khen:
- Thằng Quân dạo này lớn quá!
Gia đình tôi nói với chú nhiều điều. Bạn thân của ba mà. Tôi đưa mắt nhìn quanh kiếm thằng nhóc. Mẹ bảo nó về tới là ra sau vườn nằm rồi. Tôi bước ra nhà sau, đứng ở bụi chuối nhìn thằng nhóc. Khuôn mặt nó giờ đen sạm, rắn chắc. Nó không còn là “thằng nhóc”, đã lớn và chững chạc rồi nhưng tôi vẫn thích xem nó là một thằng nhóc. Có một điều làm tôi hơi thất vọng là đôi mắt của nó. Không còn là một đôi mắt rạng ngời, trong veo... Tôi không hiểu sao mình lại đứng lấp ló nhìn thằng nhóc nằm trầm tư. Nhớ lại năm năm về trước, thấy mình sao giống nó quá. Chỉ có điều vị trí lại đổi ngược lại cho nhau. Thằng nhóc thoáng thấy tôi, nó ngồi dậy và bảo:
- Anh Quân! Lại đây nói chuyện chơi!
Bị thằng nhóc phát hiện, tôi hơi bối rối và tiến về phía nó. Nó đã thôi đòi tôi kể cho nghe những câu chuyện cổ tích, cũng không còn khoe với tôi những câu ca dao về mẹ, về quê hương mà nó ghi được bằng những dòng chữ nguệch ngoạc nữa! Tôi trông nó già đi, mà có lẽ cái vẻ già dặn không đáng có đó ở một thằng con trai mới hơn mười tuổi đó là do cái vẻ mặt lúc nào cũng trầm trầm khó chịu của nó. Mấy năm trôi qua cũng đủ làm cho người ta thay đổi. Chắc nó đã lớn, đủ để nhận biết ranh giới giữa cổ tích và hiện thực; giữa những câu ca dao êm đềm và cuộc sống diễn ra hằng ngày. Mẹ nó vẫn không trở về tìm nó. Và suốt ngần ấy năm, chắc rằng nó đã cố tỏ ra là một đứa trẻ ngoan, vẫn không có bụt, không có một bà tiên nào xuất hiện. Cô Tấm cũng chỉ là cô Tấm trong truyện. Cô Tấm có bụt, hay anh chàng Thạch Sanh kia cũng vậy! Hạnh phúc bên người mình yêu thương. Vẹn toàn quá rồi còn gì!
Nó hỏi, câu hỏi đầu tiên mà nó nói kể từ ngày gặp lại tôi, một câu hỏi mà thông thường được dùng mỗi lần người ta không biết nói gì :
- Anh khỏe không?
- Ờ! Khỏe! - Câu trả lời cũng đại loại như vậy để đáp lại câu hỏi.
Ngập ngừng một lúc, tôi nói với thằng nhóc:
- Mày kể tao nghe một câu chuyện cổ tích đi!
Thằng nhóc tròn xoe mắt nhìn tôi, tôi lại càng ấp úng:
- Ừm... Lâu quá rồi tao không nghe chuyện cổ tích! Tự nhiên hôm nay lại muốn nghe...
Rồi tôi lại chìa ra một quyển sách đầy những truyện cổ tích đưa cho nó và nói:
- Nếu không nhớ! Coi quyển này nè!
Và tôi chợt lúng túng hơn khi nghĩ đến chuyện thằng nhóc hỏi vì sao tôi không tự đọc hoặc tìm mua mấy cái đĩa kể chuyện audio. Tôi lại càng sợ mình sẽ quê khi thằng nhỏ chối từ yêu cầu của tôi. Nó sẽ bỏ đi chỗ khác và để tôi lại một mình với quyển truyện. Thằng nhóc chầm chậm cầm quyển cổ tích từ tay tôi. Nó im lặng rất lâu để lật từng trang sách. Tôi leo lên cái võng và quay lưng về phía nó. Chẳng biết khuôn mặt của thằng nhóc ra sao. Lát sau, tôi nghe tiếng nó khe khẽ vang lên, cái giọng trầm trầm: “Ngày xửa ngày xưa... Xưa thật là xưa...”.
- Không! Phải đọc bằng cái giọng kéo dài như cô giáo ấy!
Nó tằng hắng giọng rồi kể lại: “Ngày xửa ngày xưa... Xưa thật là xưa...”. Nó kể tôi nghe một câu chuyện cổ tích. Câu chuyện cũng như bao câu chuyện khác. Con người dù trải qua bao sóng gió rồi cũng hạnh phúc. Hoặc ít nhiều có hậu. Nghe nó kể, tôi thấy vui vui. Một cái gì đó như rơi ra khỏi cõi lòng, làm tôi nhẹ tênh. Vì sao chẳng rõ. Tôi quay mặt sang nó và hỏi:
- Sao không phải là ngày nảy ngày nay mày nhỉ?
Nó cười vang, bảo:
- Nếu ngày nảy ngày nay thì còn gì là cổ tích chứ?!
Tiếng cười giòn tan phá tan đi cái yên ắng của buổi trưa hè.
Xong, thằng nhóc đu đưa cái võng, im lặng hồi lâu rồi nghêu ngao hát :
“À ơi...
Gió đưa ra thương cha nhớ mẹ
Gió đưa về thương kẻ mồ côi...”
Tôi chợt giật mình. Tự bao giờ những câu ca dao nó hát đã thay đổi. Tôi còn giữ quyển sổ ghi những câu ca dao về mẹ mà hồi nhỏ tôi sưu tầm được, bây giờ chẳng biết đưa cho thằng nhóc nữa hay không.
Gió lại thổi xào xạc qua mấy bụi tre, qua đám lá tạp trong vườn. Chẳng biết gió có mang theo lời ru cổ tích nào cho thằng nhóc?

[st]